Sürdürülebilir eser ve hizmetlere gösterilen talep artmaya devam ederken, müşteri beklentisi ve regülasyonlar açısından sürdürülebilirlik olgunluğuna ulaşmış ülkelerde bu eserler için ek ödeme yapma isteği azalıyor. Bu ögeler gösteriyor ki sürdürülebilirliğin farklılaştırıcı bir faktör olmaktan çıkıp normun bir kesimi haline gelmesi tarafındaki tüketici beklentisi giderek artıyor. Danışmanlık şirketi Simon-Kucher & Partners tarafından bu yıl ikincisi gerçekleştirilen Global Sürdürülebilirlik Çalışması, 19 ülkede yaklaşık 12 bin şahısla hayata geçirildi. Araştırmaya nazaran sürdürülebilirlik, tüketicilerin satın alma kararlarında giderek daha kıymetli hale geliyor. Tüketicilerin yüzde 66’sı, sürdürülebilirliği en kıymetli beş satın alma faktöründen biri olarak belirtiyor. Geçtiğimiz yıl boyunca, dünyanın dört bir yanındaki tüketicilerin ve üreticilerin enflasyonist baskılar üzere bir dizi pürüzle uğraş etmesine karşın sürdürülebilir eserler bölümler, yaş kümeleri ve ülkeler ortasında farklılık göstererek değer kazanmaya devam ediyor.
Sürdürülebilir eserleri destekleyen iki temel faktör: Artan son tüketici talebi ve regülasyonlar
Ankete katılanların yüzde 89’u, satın alma davranışlarının ve tercihlerinin son 5 yılda etraf dostu eserler satın almaya gerçek kaydığını belirtiyor. Bu doğrultuda üreticileri sürdürülebilir eserler konusunda yönlendiren ana öge da tüketicilerin daha fazla sürdürülebilir eser talep etmesi olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıyeten, paha zincirinin sonuna yakın bileşenlerinde yer alan kesimlerde müşteriyi çekmek için sürdürülebilir eserlere yönelik talep daha net olarak görünüyor. Bu sebeple son kullanıcının direkt satın aldığı iç ve dış cephe boyaları, ambalaj ve paketleme, şahsî bakım ve mesken bakımı, ferdî hijyen ve dokuma üzere dallarda sürdürülebilir eserleri ya da geliştirme çalışmalarını daha fazla görmek mümkün.
Üreticilerin sürdürülebilirlik konusunda karşılaştığı bir öteki itici güç de regülasyon baskısı. Güçlü regülasyon baskısı nedeniyle sürdürülebilirlik açısından daha olgun pazarlarda, üreticiler mevcut sürdürülebilirlik düzeylerini geliştirmek için süratli adımlar atıyor. Türkiye özelinde ise AB’ye ithal edilen kimi eserlere karbon fiyatlaması getirecek Sonda Karbon Düzenlemesi Mekanizması’nın 2026 yılına kadar devreye alınması planı, Türk üreticilerin karbon maliyetlerini düşürerek daha sürdürülebilir eserler üretmesini sağlayacak.
Sürdürülebilirlik için ödeme istekliliği bölümler ortasında farklılık gösteriyor
Bugün tüketicilerin ortalama yüzde 32’si sürdürülebilir ürünler/hizmetler için daha fazla ödemeye istekli. Ankete katılanlar, tüketim eserleri (yüzde 37) kelam konusu olduğunda; sürdürülebilir eser ve hizmetler için daha fazla ödemeye istekli olduklarını belirtti. Güç ve kamu hizmetleri ise tüketicilerin sürdürülebilir eser ve hizmetlere daha çok ödeme yapma konusunda en az istekli olduğu kesimler. Simon-Kucher Yöneticisi Hikaye Elmas, “Türkiye pazarında tekstil, kişisel ve ev bakımı, hijyen ürünleri ve iç/dış cephe boyaları gibi sektörler; sürdürülebilirlik alanında sürekli gelişme kaydediyor ve bu alandaki şirketler, ürünlerinin fiyatlarını doğru pozisyon ve stratejilerle beraber yüzde 40 oranında daha yüksek fiyatlamalarla satabiliyor” dedi.
Aşılması gereken pürüzler var
Dünyayı tesiri altına alan enflasyon baskısı sürdürülebilir eser ve hizmetlerin satın alınması üzerinde olumsuz bir tesire sahip. Global iştirakçilerin yüzde 33’ü enflasyon sonucu artan fiyatlar nedeniyle sürdürülebilir eser ve hizmetleri satın alma ihtimallerinin daha düşük olduğunu söylüyor. Hammadde tedariği ise sürdürülebilir eser talebinin önündeki başka bir mahzur. Hudutlu ölçüde sürdürülebilir hammadde tedarikçisinin olması; üreticileri erişim ve maliyet idaresi tarafında güç durumda bırakıyor.
Simon-Kucher İstanbul Ofisi Ortağı Cem Balıkçıoğlu, “Sürdürülebilirlik bir moda değil ve önümüzdeki dönemde kalıcı bir tüketici davranışı olacak” diyor. Balıkçıoğlu kelamlarını şöyle sürdürüyor: “Tüketiciler, şirketlerden daha fazlasını beklemeye devam edecek ve enflasyonist baskılar gibi engellere rağmen uyum sağlayamayan ve yenilikçi olmayan şirketler, uzun vadede talep, kârlılık ve satış konusunda zorluklar yaşayacak.”
İşletmelerin atması gerekn üç adım
Simon-Kucher & Partners Kıdemli Müdürü Alperen Kayacan, “Sürdürülebilirlik konusuna odaklanan ve bünyesinde C-Level bir sürdürülebilirlik yöneticisinin olduğu şirketler, muadillerine nazaran yüzde 15 daha yüksek çarpanlar ile değerleniyorlar. Zira yatırımcılar bu mevzunun şirket idaresi ve vizyonu açısından epey kıymetli bir gösterge olduğu kanaatinde. Bu doğrultuda sürdürülebilirlik konusunu uçtan uca işleyişlerine dahil eden şirketler hem tüketiciler hem de yatırımcılar gözünde kısa ve
uzun vadede olumlu ayrışacak” diyor.
